نگاهی به تاریخ _ رخدادهای 1979 ومیزان شرکت مردم دراعتراضات علیه سلطنت پهلوی (بخش نخست )

تاریخ شفاهی  _ در رخدادهای اعتراضی سال  1979 چه تعداد ازمردم ایران شرکت داشته اند ؟ 

ارشیا ارشادی ونگاهی به تاریخ معاصر ایران زمین 
2018/02/17   ( واکنش _176)

پیش نوشت 

در آستانه چهلمین سال سقوط رژیم استبدادی _ سلطنتی پهلوی   بازخوانی رخدادهای 1979 درایران می تواند بخشی از  _ دریخش نحست رخدادهای ایران را تا نخست ویری ارتشبد ازهاری یادآوری نموده و اشاره کردم که شاه درمانده وعاجز ایران پس از استعفای شریف امامی  به سراغ گزینه نظامی رفت وارتشبدازهاری رایه ریاست دولت نظامی منصوب نمود _ ازهاری از تاریخ 16 شهریور 57 در تهران و11 شهر حکومت نظامی ومنع رفت وآمد اعلام کرد 

این 12 شهر عبارت بودند از تهران _ کرج _ قم _ قزوین _ رشت _ اصفهان _ مشهد _ تبریز شیراز _ جهرم _ کازرون واهواز _در آن نوشته سئوال کردم چرا ازهاری ازیین 606  شهربزرگ وکوچک ایران فقط  در 12 شهرایران حکومت نظامی ومقررات  خاص رفت وآمد واعلام کرده است ؟  دراین نوشتار بدنبال آن هستم که حدودا چه تعداد وچنددرضد مردم ایران درحرکت های اعتراضی نقش وسهم داشته اند / پرداختن به پیش زمینه های تهاجم ارتش عراق به ایران و جستجو درباره علل این رخداد موضوع دوم خواهد بود 

الف _ چگونگی وتعداد  شرکت کنندگان دراعتراضات سال 57 

  توضیح ابنکه جمعیت کل ایران درسال 1357 حدود 34 ملیون نفر بوده است 

وضعیت اعتراضع علیه  رژیم پهلوی  درشهرهای  کوچک وبزرگ ایران درسال 1979 ( 57 ) 

همانگونه که دربالارفت دولت ازهاری از606 شهرکوچک وبزرگ ایران  فقط در12 شهرایران  اعلام حکومت نظامی  ومقررات منع عبور ومرور اعلام  نمود  حال اگر علت حکومت نظامی در این شهرها را اعتراض مردم بدانیم باید دراین موضوع کندوکاو کنیم که در سال 57 در بقیه شهرهای ایران ( 594 شهر ) چه می گذشته است  ؟ چنین کندوکاوی می تواند مارا بدین نتیجه برساند که چند درصد مردم ایران در سال 57 در جنبش  اعتراضی  علیه حکومت شاه شرکت کرده اند  ؟

این آمارها از نشریات ایران واداره آمار  در سال 57 و58 اخذ گردیده است  

میزان مشارکت مردم استانها در اعتراضات علیه رژیم پهلوی ازدی 56 تا بهمن 57 

 یکم  _ تهران  وشهرهای نزدیک 

دربین 12 شهر تهران _ کرج  _ قم _ قزوین  یعنی یک چهارم کل شهرهای تحت حکومت نظامی  در نزدیک هم قراردارند _ درواقع تهران مرکز اعتراض علیه رژیم پهلوی است واین اعتراضات به حومه تهران نیز کم وبیش سرایت کرده است _ جمعیت  تهران وقم وقزوین وکرج درمجموع در آن زمان حدود 6   ملیون  نفر بوده است ( تهران وحومه 4   ملیون ) 

  دوم  _ شهرهای دواستان اذر بایجان غربی وشرقی
   

در استان آذریایجان ( غربی وشرقی ) جمعا 104 شهر بزرگ وکوچک وجود دارد _ جمعیت این دواستان درمجموع درسال 57 حدود4 ملیون بوده   که ازبین شهرها ی این دواستان   تنها مردم  شهر تبریز هستند  که به اعتراض علیه رژیم  برخواسته اند  _ اعتراض درتبریز دراواخر سال 56 ودرپی اعتراضات درشعرقم شروع شده بود 
جمعیت شهرتبریز درسال 57 حدود 90/000 نفر بوده است 

سوم _ استان کرمانشاه 

استان کرمانشاه دارای 14 شهرمی باشد 
جمعیت استان کرماتشاه درسال 57 حدود  1 ملیون  نفربوده است 
درسال 57 دراین استان هیچگونه اقدامات اعتراضی علیه رژیم پهلوی ثبت نشده است .
_ 
چهارم _ استان کردستان

استان کردستان دارای 24 شهرمی باشد 
جمعیت این استان درسال 57 حدود 700/000 نفربوده است 
درسال 57 هیچگونه اعتراضی علیه رژیم پهلوی دراین استان صورت نگرفته است 

پنجم  _ شهرهای استان مرکزی

دراستان مرکزی تعداد 34 شهر کوچک وبزرگ وجود دارد 

در34 شهر استان مرکزی با جمعیت حدود یک ملیون و200 هزار نفر درسال 57 هیچ خبری ازاعتراضات مردم این شهرهاعلیه رژیم پهلوی  به ثبت نرسیده است 

ششم   _ استان خراسان 

تعداد شهرهای استان خراسان 118 شهرکوچک وبزرگ 

تعداد جمعیت استان خراسان درسال 57 حدود 4 ملیون نفر 

جمعیت شهر مشهد  درسال 57 حدود یک ونیم ( 1/5) ملیون نفر 

غیر ارشهر مشهددرسال 57 دربقیه شهرهای استان خراسان آرامش برقراریوده است 

هفتم  _ استان اصفهان

استان اصفهان دارای 30 شهر کوچک وبزرگ می یاشد 

استان اصفهان درسال 57 جمعا دارای حدود 5 ملیون جمعیت بوده است 

 شهر اصفهان  درسال 57 حدود یک ونیم ( 1/5 ) ملیون نفر جمعیت را دارا بوده است 

غیر ازشهر اصفهان  دریقیه شهرهای این استان  هیچگونه اعتراضی علیه رژیم پهلوی صورت نگرفته است 

هشتم  _ استان پارس

استان پارس دارای 29 شهر می باشد 

کل جمعیت استان شیراز درسال 57 حدود سه ملیون نفر یوده است 

 کل جمعیت شهرهای شیراز _ کازون وجهرم  درسال 57 حدود یک ملیون نفر بوده است 

درسال 57 تنها درسه شهر بالا علیه رژیم پهلوی  اعتراض صورت گرفته است 

نهم   _ استان های گیلان ومازندران 

دواستان گیلان ومازندران جمعا دارای 38 شهر می باشند 
جمعیت این دواستان جمعا درسال 57 حدود 1 ملیون نفر یوده است 
جمعیت شهر رشت درسال 57 حدود 400/000 نفر نفریوده است 
غیر ازشهررشت  درهیچیک ازشهرهای این دواستان درسال 57 حرکت اعتراضی علیه رژیم پهلوی صورت نگرفته است 

دهم  _ استان سیستان وبلوچستان 

استان های سیستان وبلوچستان جمعا دارای 19 شهر می باشند
جمعیت این دواستان درسال 57 حدود 500/000 نفربوده است 
در سال 57 هیچگونه حرکت اعتراضی علیه رژیم پهلوی دراین دو استان  به ثبت نرسیده است 

یازدهم   _ استان کرمان

استان کرمان دارای 26 شهر می باشد 
جمعیت استان کرمان درسال 57 حدود 500/000 نفر بوده است 
درسال 1357 هیچگونه حرکت اعتراضی علیه رژیم پهلوی دراین استان صورت نگرفته است 

دوازدهم  _  استان خوزستان 

استان خوزستان دارای 62 شهر می باشد 
جمعیت استان خوزستان درسال 57 حدود 600/000 نفربوده است 
جمعیت شهراهواز وآبادان  درسال 57 حدود 65/000 نفر بوده است 
 تنها درشهر اهواز وآبادان اعتراضات کوچکی علیه  رژیم پهلوی صورت گرفته است  این اعتراض ها پس از 
حادثه دلخراش ومشکوک آتش گرفتن سینمارکس آبادان وسوختن ومجروح شدن گروهی از مردم دراین دو  این شهرانجام گرفته است ودرحقیقت می توان گفت دراستان خوزستان اقدام اعتراضی هماهنگ با دیگرشهرهاصورت نگرفته است 

سیزدهم   _ استان یزد 

استان یرد دارای 21 شهر می باشد 
جمعیت استان یزد درسال 57 حدود 200/000 نفر بوده است 
درسال 57 هیچگونه حرکت اعتراضی علیه رژیم پهلوی دراین استان ثیت نشده است 

چهاردهم   _ استان لرستان

استان لرستان دارای 25 شهر می باشد 
جمعیت کل استان لرستان درسال 57 حدود 250/000 نفر بوده است 
درسال 57 هیچگونه اقدام اعتراضی درشهرهای این استان علیه  رژیم پهلوی ثبت نگردیده است 

پانزدهم   _ استان چهارمحال بحتیاری

استان چهارمحال وبختیاری جمعا دارای 27 شهرمی باشد 
جمعیت این دواستان درسال 57 حدود 200/000 نفر بوده است 
درسال 57 هیچگونه اقدام اعتراضی درشهرهای این استان علیه رژیم پهلوی صورت نگرفته است 

شانزدهم   _ استان  همدان

استان همدان دارای 30 شهرمی باشد 
جمعیت استان همدان درسال 57 حدود 350/000 نفر بوده است 
درسال 57 درشهرهای استان همدان هیچگونه حرکت اعتراضی علیه رژیم پهلوی ثیت نشده است 

هفدهم   _ استان ایلام 

استان ایلام دارای 21 شهر می باشد 
جمعیت استان ایلام درسال 57 حدود 200/000 نفر بوده است 
درسال 57 هیچگونه اقدام اعتراضی غلیه رژیم پهلوی دراین استان صورت نگرفته است 

هجدهم  _ استان زنجان 

استان زنجان دارای 21 شهر می باشد 
جمعیت استان زنجان درسال 57 حدود 200/000 نفر بوده است 
درسال 57 هیجگونه اعتراضی علیه رژیم پهلوی درشهرهای این استان به ثبت نرسیده است 

نوزدهم _ استان هرمزگان 

استان هرمزگان دارای 13 شهرمی باشد 
جمعیت استان هرمزگان درسال 57 حدود 650/000 نفر بوده است 
درسال 57 هیچگونه اقدام اعتراضی علیه رژیم پهلوی دراین استان صورت نگرفته است .

بیستم _ استان کهکیلویه وبویراحمد

این استان دارای 8 شهرمی باشد 
جمعیت این استان درسال 57 حدود 200/000 نفربوده است 
در سال 57 درشهرهای این استان هیچگونه اقدام اعتراضی علیه رژیم پهلوی ثیت نشده است 

بیست ویکم _ استان بوشهر

استان بوشهر دارای 10 شهرمی باشد 
جمعیت استان بوشهردرسال 57 حدود 300/000 نفر بوده است 
در شهرهای این استان درسال 57 هیچگونه اقدام اعتراضی علیه رژیم پهلوی صورت نگرفته است 

واکنش خشن  نیروهای انتظامی به اعتراض مردم قم وتداوم درتیریز 

رخداد های سال 1979 با یک حرکت اعتراضی درروز 19 دی  توسط جمعی کوچک ازمردم قم درسال 56 آغاز گردید _ اعتراض قم گرچه یک حرکت مدنی بود ولیکن همانند رخدا د سال 1342 با واکنش نادرست و خشن نیروهای نظامی همراه گردید که درنتیجه آن 6 نفرکشته و14 نفر مجروح گردیدند

درروز 29 بهمن یک حرکت مردمی در  اعتراض به سرکوب حرکت قم درتبریزانجام گردید که طی آن معترضین به چند ساختمان دولتی تهاحم نمودند که درنتیجه 581 نفر دستگیر _ 13 نفر کشته و118 نفر زخمی شدند 

انتشار یک مقاله تحت نام" ایران استعمار سرخ وسیاه " درنشریه اطلاعات باعث اعتراض جمعی ارطلاب قم گردید وگروه کوچکی ازمردم وطلاب دست به راه پیمایی اعتراضی زدند ودرست درهمین جا بود که نیروهای نظامی امنیتی با خشونت وارد میدان شدند و اشتباه رژیم درسال 1342 تکرار گردید 

طبیعی است هم انتشار آن مقاله نادرست بود وهم مقابله خشونت آمیز با معترضین _ یکی از نقطه ضعف های بزرگ رژیم های استبدادی عدم تحمل پذیری درمورد اعتراضات مردمی است وگرنه اگر اعتراض گروه کوچکی در قم سرکوب نمی گردید طبعا این اعتراض گسترده نشده وبه تبریز تداوم نمی یافت 
درکشورهای استبدادزده به دلایل عدم وجود احزاب وتشکل ها اعتراضات مدنی درچهارچوب قانون انجام نمی گردد وبهمین دلیل است هم معترضین وهم نیروهای امنیتی ازچهارچوب نظم وقانون خارج گشته وبا بکدیگر درگیر می شوند 
ضمن اینکه این دوحرکت اعتراضی بخوبی نشان می دهد که زیرپوست ظاهرا آرام جامعه نوعی آتش همچنان آماده اشتعال وجود دارد _ بهرصورت اولین جرقه های اعتراضی ازهمین دوشهر نمایان گردید

 رژیم استبدادی پهلوی اشتباه خود درخرداد سال 1342 مبنی بر دستگیری آقای خمینی را دردیماه 1356 تکرار نمود 

حرکت اعتراضی که ازشهرقم دردیماه 56 شروع شده بود بعدا به شهرهای تبریز _ اصفهان وشیراز وجهرم گسترش یافت ودرنهایت به تهران رسید 

راه پیمایی های  اعتراضی 11 و16 شهریور درتهران 

درتاریخ 11 شهریور ( عید فطر ) نماز جماعت بزرگی درتپه های قیطریه تهران برگزار گردید و پس از آن راه پیمایی یزرگ اعتراضی مردم تهران آغاز شد ( تعداد شرکت کننده حدود 300 هزارنفر) _ این راه پیمایی درروز16 شهریورنیز درتهران تکرار گردید نکته جالب اینکه این دوراه پیمایی بزرگ بدون هیچگونه اصطحکاکی بین مردم و نیروهای امنیتی پایان یافت .
درروز 16 شهریور دولت شریف امامی کناره گیری نمود وارتشبد ازهاری دولت نظامی خودرا تشکیل داد وطبق اعلامیه ای درتهران و11 شهر ایران مقررات منع رفت وآمد اعلام نمود 

درتاریخ 17 شهریور 57 راه پیمایی گروهی ازمردم تهران درمیدان ژاله یا ممانعت نیروهای ارتشی مواجه گردید 
دراین درگیری تعدادی ازمردم کشته ومجروح گردیدند و جنبش اعتراضی وارد مرحله تازه ای گردید وتا خروج شاه ازایران دردیماه 57 و سقوط رژیم پهلوی در22 بهمن ادامه یافت 

تحولات سال 1357 درایران و پاسخ به چند سئوال  ؟

محمد رضا پهلوی درآخرین پبام خود به مردم ایران در 14 آبان 57  گفت : 

مردم من صدای انقلاب شمارا شنیدم 

ولی براستی آنچه درسال 57 درایران رخ دادرا چه می توان نام نهاد 

یکم  _ آیا تحولات 57 درایران یک انقلاب بود ؟

اگر تحولات 57 را یک انقلاب تصور کنیم نتایج مثبت  این انقلاب پس از 39 سال طبعا باید روشن شده باشد _ لذا باتوجه به شرایط بحرانی  امروز ایران به صراحت می توان گفت تحولات سال 57 درایران یک انقلاب  نبود 

دوم   _ آیا رخداد های 57 درایران یک اعتراض همگانی ودرسطح ملی  علیه رژیم پهلوی بود ؟ 
دراین مورد هم پاسخ منفی است چراکه حرکت های اعتراضی درایران درسال 57 همگانی نبود وتنها بخش هایی از مردم ایران ( حدود 15 درصد ) ازآن حمایت نمودند .
سوم  _ آیا رخدادهای 57 درایران سمت وسوی مذهبی داشت ؟
بازهم پاسخ منفی است چراکه هرگز نمی توان اعتقاد مذهبی مردم رانشانگر سمت وسو وهویت یک جنبش اعتراضی فرض نمود
ضمن اینکه افراد باگرایش های فکری متفاوت درراه پیمایی ها شرکت داشتند 

چهارم _  آیا معترضین درسال 57 خواهان برپایی یک  حکومت مذهبی بودند ؟

پاسخ منفی است چون مردم ایران باهوش هستند و هرگز ریسک نمی کنند که یک رژیم مستبد پادشاهی رابرکنار ویک رژیم سخت ومتعصی  مذهبی را جایگزین آن نمایند

پنجم _ آیا سقوط رژیم پهلوی اجتناب ناپذیر بود ؟ 
پاسخ منفی است _ چراکه اگر شاه ایران در چهارچوب وظایف قانونی خود حرکت می کرد واز اقدامات نادرست  زیر خودادری می کرد هرگز بدین صورت ازصحنه سیاسی ایران خذف نمی گردید 

اشتباهات رژیم پهلوی که منجرجنبش های اعتراضی سال 57 گردید 
 1 _ کودتا علیه رهبر ملی ومورد وثوق مردم ایران دکتر محمد مصدق (  مرداد 1332)
2 _ گسترش سرکوب واختناق پس از کودتای امریکایی در  28 مرداد 1332 

3 _ جلوگیری ازفعالیت سیاسی تشکل های میانه رو ( جبهه ملی ) مذهبی میانه ( نهضت آزادی ) وچپ ( حزب توده وحزب سوسیالیست ) که درنتیجه  منجر به شکل گیری گروهک های تروریستی  زیرزمینی گردید
4 _ عدم  توجه به توسعه سیاسی درکنار توسعه اقتصادی

5 _ عدم انتقاد پذیری و استفاده ازابزارهای سرکوب درمقابل  جنبش های مدنی 
6_ تحمل فعالیت گروهک های مافوق ارتجاعی چون انجمن حجتیه 

7 _ معرفی آقای خمینی با  دستگیری وتبعید ایشان درسال 1342 به دلیل یک سخنرانی انتقادی آرام 
8 _گسترش  سانسور وممیزی در نشریات وجلوگیری از چاپ آزاد کتب  ونشریات 

9 _ جلوگیری از ایجاد تشکل های صنفی _ سندیکایی 
10 _  سیر کردن مدام در توهم "  خطر  کمونیستی " 

11 _ ابتلا به بیماری خود بزرگ بینی و خود شیفتگی  ( اریامهر _ جانشین کوروش_ ژاندارم خلیج پارس  )
12 _ ادعای پوچ  در آستانه " تمدن بزرگ " قرارداشتن ! 

13 _ فساد گسترده وبی حساب وکتاب بودن هزینه های دربار وخانواده  " هزار فامیل " 
14 _  دخالت درهمه امور مملکت وعزل ونصب های خوسرانه 

15 _ همکاری واستفاده از " فراماسون ها " 
16 _ عدم تحمل وبردباری درمقابل حرکت های مدنی واعتراضی 

17 _  سلطنت وحکومت تواما برخلاف قانون اساسی 

18 _ آزادگذاشتن دست ملاها وروضه خوان ها با تریبون های رایگان مسجد وحسینیه  جهت تبلیغ مذهبی 

بهرصورت اگرشاه درچهارچوب مسئولیت های خودطبق قانون اساسی حرکت می کرد طبعا رخدادهای سال 57 بدین صورت انجام نمی گردید _ گرچه سیر تحولات تاریخی درایران  مبنی بر توقف استبداد سلطنتی و پررنگ شدن شدن نقش مردم و با کنار رفتن شاه ازقدرت و ویا تشکیل شورای سلطنت وغیرو امکان پذیر بود 

یه یادمانده های نگارنده از رخدادهای سال 1979 درایران ( تاریح شفاهی ) 

 نگارنده دردهه سوم زندگی  بعنوان یک روزنامه نگار ساکن تهران کلیه رخدادهای سال 57 را دنبال می کردم ودر دوراه پیمایی یادشده بالا شرکت نمودم _ مشاهدات اینجانب درباره رخدادهای 57 فهرست وار چنین است  : 
اول اینکه  _  بزرگترین وگسترده ترین  راه پیمایی سال 57 در  تهران ودر روز  عید فطر انجام گرفت  که درحدود 300/000 نفر ازمردم تهران  در آن شرکت نمودند 

دوم اینکه _  همانگونه که دولت نظامی ارتشبد ازهاری در تهران و11 شهر ایران مقررات عبور ومرور اعلام نمود بخوبی نشان می دهد که اعتراضات سال 57 تنها از بخش های کوچکی ازایران انجام گرفته وسایر درسایر شهرها هیچ گونه راه پیمایی و حرکت اعتراضی وجود نداشته است .
تجربه شخصی نگارنده ازشرایط دیگر نقاط ایران 
نگارنده در اسفند 57 و فروردین 58 به دلایل کاری با وسیله نقدی شحصی  سفرهایی به چند استان ایران داشتم سفر نخست از تهران تا بیرجند ومشهد  وبازگشت  ( اسفند 57  وفروردین 58) 
دراین سفرها  از شهرهای سمنان > دامغان > شاهرود > سیزوار >  گناباد >  قائن   گذر کرده وبه شعربیرجند رسیدم 
دربازگشت ازبیرجند _ قائن _ گناباد _ تربت حیدریه_  راهی مشهد شدم و ازمشهد عازم نیشابور شدم وازطریق سیزوار به تهران بازگشتم 
درطول این سفر تنها دربرخی ازنقاط شهرمشهد آثارحرکت های اعتراضی ازجمله شعار مرگ برشاه راروی دیوارها مشاهده نمودم و در بقیه شهرهای مسیر راه هیچ آثاری ازحرکت های اعتراضی مشاهده نکردم 
مدت دوشب درتنها میهمانسرای شهرگناباد  اقامت داشتم 
هنگام دیدار درشهر کوچکترین نشانه اعتراضی سال 57 درآن شهر وجود نداشت / گرجه یک بالای یکی ازمساجد شد تابلویی بدین مضمون افراخته بودند : کمیته انقلاب شهرگناباد 
درمیهمان سرای شهر بایکی ازکارکنان آن گفتگو نموده وازایشان سئوال کردم چرا هیچ گونه اثری ازاعتراض ها دراین شهر وجود ندارد واینکه آیا تظاهراتی درسال 57 دراین شهررخداده است ؟

مخاطب من توضیح داد تا بهمن 57 شهرعادی بود وهیچگونه تظاهراتی دراین شهر صورت نگرفت 
دربهمن 57 کمیته انقلاب بوسیله افرادی مشهور ازجمله امام جمعه تشکیل گردید و بعداز آن رئیس شهربانی گناباد که سرهنگی بود به کمیته رفت واسلحه خودرا تحویل داد / کمیته انقلاب هم فردای آنروز نامبرده را مجددا بعنوان رئیس شهربانی منصوب نمود 
درشهرهای دیگرهم وضعیت بهمین شکل بود / درشهر بیرجند وضعیت عادی بود گرچه تابلوهایی شامل شعار وعکس آقای خمینی را درشهر مشاهده نمودم 
درشهرهای دامغان / شاهرود / سیزوار/ قائن / تربت حیدریه / نیشابور کوچکترین اثری از اعتراض وجود نداشت وگویی این شهرها متعلق به کشور دیگری بودند !
بهرصورت دریک جمع بندی می توانم ادعا کنم  اعتراضات 57 درخوش بینانه ترین شکل ممکن  تنها در 15 درصدشهرهای بزرگ  ایران رداد وبقیه شهرها درامن وامان بودند وزندگی دراین شهرها دچار کوچکترین اختلال نشده بود 

نمونه دیگر استان های مازنداران وگیلان بودند که جمعا 38 شهرهستند که غیر ازشهررشت دردیگرشهرها هیچ اعتراضی رخ نداد 
ودرنتیجه از 21 استان ایران  در 15 استان کوچکترین حرکت اعتراضی درسال 57 شکل نگرفته است 

چه تعداد ازمردم ایران دراعتراضات سال 57 شرکت نمودند ؟

بزرگترین حرکت اعتراضی در سال 57 درمراسم عید فطر درتهران شکل گرفت که میزان مشارکت مردم تهران را حدود 300/000 نفر برآورد نموده اند / بعد ازتهران به ترتیب شهرهای  کرج / قزوین / اسفهان /شیراز / تبریز / مشهد /رشت / کازرون / قم / جهرم / اهواز قرارداشتند 
اگر کل شرکت کنندگان دراین 11 شهر را معادل تهران یعنی 300/000 نفر درخوش بینامه ترین شکل ممکن تصور کنیم به سادگی به این نتیجه خواهیم رسید که ازکل جمعیت  ایران درسال 57 یعنی حدود 34 ملیون  تنها کم تراز یک سی وچهارم یعنی تقریبا حدود  700/000 نفر  درحرکت های اعتراضی وتظاهرات شرکت داشته اند 

پس آنانکه ادعا می کنند همه شهرهای ایران علیه شاه شوریدند هم دروغ می گویند وهم تاریخ را تحریف می نمایند 

چرا شاه پس از اعلام : مردم صدای انقلاب شمارا شنیدم ایران راترک نمود ؟

اکنون که ازآن سالها 39 بهارگذشته است می توان تحلیل  روشن تری از رخدادهای 57 ارائه نمود 

به یاور نگارنده محمدرضا پهلوی مرتکب چند اشتباه برزگ گردید 

یکم _  عدم علاقه و مخالفت با  توسعه سیاسی 

دوم _ عدم علاقه و مخالفت با تلاش احزاب وتشکل های سیاسی / صنفی / حقوق بشری

سوم _ معرفی آقای خمینی به مردم درسال 1342 بادستگیری وتبعید نامبرده

چهارم _ بازگذاشتن دست معممین ومبلغین دینی برای تبلیغ در8000 مسجد درسراسرایران 

 پنجم _ بهاندادن وممنوعیت فعالیت   نیروهای ملی برای تلاش سیاسی  ( جبهه ملی )

ششم _ خودشیفتگی / خود محوری / گذرازقانون مشروطه ودخالت درهمه امور مملکت 

هفتم _ تعطیل احزاب همسو وتلاش برای تک حزبی کردن کشور ( حزب رستاخیز ) 

محمدرضاپهلوی دراواخرسالهای سلطنت خود ادعا میکرد وبشارت می دادکه : ما درآستانه تمدن بزرگ قرارگرفته ایم !

نامبرده حتی یک بار گفت ما درآینده ژاپن راهم پشت سرخواهیم گذاشت ( ؟ ! )

واین ادعا های بزرگ درحالی ازطرف شاه مطرح می گردید که قادر به تامین ثابت وپایدار برق درکشور نبود
هم سن وسال های نگارنده از خاموشی های سراسری سال 55 و56 و57 خبردارند 

آیا محمدرضاپهلوی ایران ومردم را دوست می داشت 

 پادشاه ایران گرچه کشور ومردم خودرا دوست می داشت ولیکن هیچگاه احساس مسئولیت نکرد که وظیفه حمایت از 34 ملیون نفر درسراسرایران بعهده او ودولت های منتخب او می باشد / درسال 57  حدود 600 روستای ایران از داشتن برق وجاده های مناسب محروم بودند /  استان های کردستان  وسیستان وبلوچستان درمحرومیت فراوان قرارداشتند  

آیا دربرکناری محمدرضا پهلوی دیگران نقش داشتند ؟

پس ازگذشت این همه سال وروشن شدن چگونگی تمدن بزرگ و پشت سرگذاشتن ژاپن !
هنوز گروهی متعصب ادعا می کنند که قدرت های جهانی درگوادالوپ تصمیم گرفتند شاه را کنار بگذارند ( ! )

اینگونه ادعا ها البته عاری ازحقیقت هستند /  این افراد دچار توهم توطئه هستند وبهمین دلیل از کنار اشتباهات فهرست شده شاه دربالا به سادگی گذر می کنند / ضمن اینکه می توان سرطان شاه و خردسال بودن فرزندش راهم به این لیست افزود

بهرروی اشتباهات مهلک محمدرضا پهلوی بویژه دردومورد عدم مدارا و تحمل منتقدین ودگراندیشان وهمزمان  سازش وکنار آمدن با اسلامیست ها وفرصت دادن به آنها باعث شدند تا فرهیختگان منزوی وخانه نشین گردند وروضه خوانها برسرمنابربه شستشوی مغزی ونشرخرافات درمیان مردم جولان دهند 

پایان بخش نخست 
دربخش های آتی درکنار زمینه شناسی رخدادهای 57 نتایج حاصل ازفروپاشی پادشاهی پهلوی و روی کارآمدن واقدامات حکومت اسلامی را از یهمن 57 بدین سومورد کنکاش قرارخواهم داد 
اگر مهلتی بود و هوایی مناسب ونفسی گشاد 

ارشیا ارشادی / 2018/02/14